Waarom worden we verdrietig als we iemand anders zien huilen? En waarom huiveren we als een vriend in zijn vinger snijdt? Om het antwoord te vinden op deze vragen onderzochten wetenschappers van het Nederlands Herseninstituut te Amsterdam de oorsprong van empathie in de hersenen van ratten.
Met deze studie zetten de onderzoekers een belangrijke stap als het gaat om meer kennis over psychiatrische aandoeningen waar een gebrek aan empathie aan ten grondslag ligt. Het onderzoek wijst uit dat de hersenen ons de pijn van anderen laten delen door dezelfde cellen te activeren die onze eigen pijn veroorzaken. De aanwezigheid van deze cellen, ook wel spiegelneuronen genoemd, was tot dusver nog niet aangetoond in het hersengebied dat betrokken is bij empathie. “Wat het meest bijzonder is”, zegt professor Christian Keysers, hoofdonderzoeker van de studie, “is dat nu blijkt dat bij ratten dezelfde hersenregio betrokken is bij empathie als bij mensen. We hadden bij mensen al ontdekt dat de activiteit van dit hersengebied toeneemt als we de pijn van anderen waarnemen. Behalve bij psychopathische criminelen, bij hen is juist een opmerkelijke vermindering van deze activiteit zien.” De studie toont ook aan dat empathie diepgeworteld is in onze evolutie. “Uit het onderzoek blijkt dat mensen de fundamentele mechanismen van empathie delen met dieren zoals ratten. Ratten hebben een slechte naam, maar de volgende keer dat je in de verleiding komt om iemand een rat te noemen, kan het als een compliment worden opgevat…”